Ο Κλήδονας στη Νιγρίτα και άλλα μέρη της Μακεδονίας
Το ίδιο βράδυ λαμβάνει χώρα μια άλλη τελετουργία με παρόμοια προοπτική: Με ένα κανάτι, αντλείται νερό από ένα πηγάδι υπό συνθήκες απόλυτης σιωπής (‘βουβό ή αμίλητο νερό’). Μέσα στο κανάτι ρίχνεται το ασπράδι ενός αυγού και αφήνεται έξω όλη τη νύχτα. Το σχήμα που παίρνει το ασπράδι του αυγού εξετάζεται το επόμενο πρωϊ και ερμηνεύεται όπως και το λιωμένο μολύβι…
Όλοι όμως οι παραπάνω τρόποι μαντείας επισκιάζονται από τη γραφική ιεροτελεστία που γίνεται στη γιορτή της Γέννησης του Ιωάννη του Προδρόμου. Πρόκειται για την γνωστή σε όλο τον ελληνικό κόσμο γιορτή του Κλήδονα….
Στη Μακεδονία αυτή η ιεροτελεστία, ή μάλλον διασκέδαση, εκτυλίσσεται ως εξής:
Την παραμονή της γιορτής, αγόρια και κορίτσια, όχι σπανίως όμως και παντρεμένοι άνδρες και γυναίκες, συγκεντρώνονται στο μέρος που γίνεται η τελετή και αναθέτουν σε ένα παιδί να μαζέψει από τους παριστάμενους ‘σημάδια’, όπως δαχτυλίδια, χάντρες, κουμπιά κλπ.
Σε κάθε τέτοιο ‘σημάδι’ προσδένεται ένα λουλούδι ή ένας κλαδίσκος βασιλικού και μετά όλα μαζί ρίχνονται σε μια κανάτα, στολισμένη επίσης με λουλούδια και βασιλικό ή με ανθό από ένα αναρριχώμενο φυτό το οποίο μοιάζει με αγιόκλημα και ονομάζεται Κλήδονας ή ‘του Αϊ Γιάννη το λουλούδι’.
Σε μερικές περιοχές ένα γιγάντιο αγγούρι ή κρεμμύδι ρίχνεται μέσα στο κανάτι, μαζί με τα ‘σημάδια’.
Το κανάτι μεταφέρεται στη βρύση, της οποίας το ‘σουληνάρι’ είναι επίσης στολισμένο με λουλούδια. Η κοπέλα που κουβαλά το κανάτι δεν πρέπει να αρθρώσει ούτε λέξη και φυσικά δεν πρέπει να απαντά σε καμια ερώτηση. Αφού γεμίσει το κανάτι, επιστρέφει χωρίς να βγάλει μιλιά. Αυτό διασφαλίζεται με ένα κόκκινο μαντήλι που προσαρμόζεται στο στόμα της και στερεώνεται με μια κορδέλα ή κορδόνι και με μια ‘κλειδωνιά’ …

και πολλά άλλα !!!
psterpnis.blogspot.com
Αυτό το μέρος της τελετής λέγεται «κλείδωμα» και σε μερικά μέρη, όπως στη Νιγρίτα, όπου δεν τηρείται ο κανόνας του αμίλητου νερού, η τελετή συνοδεύεται με το παρακάτω τραγούδι, που ψάλεται από έναν χορό κοριτσιών, τόσο κατά τη μετάβαση στη βρύση όσο και γύρω από αυτήν, καθώς γεμίζει το κανάτι:
Περισσότερα για, ο Κλήδονας στη Νιγρίτα και άλλα μέρη της Μακεδονίας, στο κοινωνικό μέσο του συγγραφέα κ. Γιώργου Μπαρτζούδη από όπου και πήραμε τα παραπάνω.