Γιαγκλής ο Μακεδονομάχος του κ. Μπαρτζούδη από το βιβλίο “Γιαγκλής, ο Αετός της Μακεδονίας”
Συνέχεια του πέμπτου αφιερώματος στο παραπάνω βιβλίο σας παρουσιάζουμε το δεύτερο μέρος από το κεφάλαιο “Γιαγκλής ο Μακεδονομάχος του κ. Μπαρτζούδη”.
Γιαγκλής ο Μακεδονομάχος. (2ο μέρος)
Θα κάνουμε κάποια πρώτα σχόλια για την παραπάνω επιστολή-δήλωση: Χωρίς αμφιβολία, έχει γραφεί καθ’ υπόδειξη, αν όχι καθ’ υπαγόρευση των αδερφών Γερογιάννη. Συνεπώς εκφράζει (και) τις απόψεις τους: Η αναφορά ότι το σώμα θα έχει ως πεδίο δράσεως «τας περιοχάς Σερρών (ως βάσεως), Δράμας, Στρωμνίτσης, Πετριτσίου, Μελενίκου, Νευροκοπίου και Άνω Τζουμαγιάς», εκφράζει την προωθημένη εθνική γραμμή που διαφοροποιούσε τον Σύλλογό τους από άλλους συλλόγους των Αθηνών. Την ιδεολογία (και) των Γερογιάννηδων εκφράζει και η «σφραγίδα του αρχηγού». Είναι αυτή που ο Καπετάνιος θα βάζει εφεξής στα έγγραφά του, και η οποία φαίνεται στο εξώφυλλο του παρόντος πονήματος. Φέρει κυκλοτερώς τα στοιχεία «Οπλαρχηγός Γεώργιος Γιαγλής Μακεδών» και στο μέσο την κεφαλή του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Με τα εφόδια που αναφέρονται στην επιστολή, ο Γιαγκλής ξεκινά ατμοπλοϊκώς για τον προορισμό του. Στη Σκόπελο κάνει αναγκαστική στάση και ενημερώνει σχετικά (την 4.9.1906) 22 τον Γερογιάννη.
Στις 25.9.1906, από τη Μεγάλη Παναγιά, αναφέρει στον Πρόεδρο του Κεντρικού Μακεδονικού Συλλόγου, με «χειρόγραφη» επιστολή του, ότι εξόντωσε στο Άγιο Όρος δυο Βουλγάρους κομιτατζήδες, ότι πρόκειται να εξοντώσει άλλον έναν Βούλγαρο κατάσκοπο και επίσης έναν ομογενή ληστή. Ζητά «την αποστολή δέκα όπλων γκρα και τη διαγραφή από το Σώμα του, ενός από τους ακολούθους του, λόγω απειθαρχίας».
Ιδιαίτερα αξιοσημείωτη είναι η αναφορά ότι «μετέβη στο χωριό Γομάτι Χαλκιδικής, όπου διευθέτησε εσωτερικές έριδες των Ελλήνων και ίδρυσε αδελφότητα υπό την επωνυμία Αγαθοεργός Αδελφότης οι Τεσσαράκοντα Μάρτυρες, [ότι] συνέχισε την πορεία του στα Ρεβενίκια (Μεγάλη Παναγιά), όπου δύο φατρίες Ελλήνων έχουσι κατεξοδεύσῃ υπέρ τας χιλίας λίρας εις τα δικαστήρια [και] αλληλοσφάζονται [και ότι] η διαμεσολάβησή του ηρέμησε τα πνεύματα των κατοίκων» 23 . Βλέπουμε εδώ τον Γιαγκλή να ενεργεί σαν ένας τοπικός Μακεδονάρχης!
Σε άλλη, αναφερθείσα ήδη, «χειρόγραφη» επιστολή [ ίδε υποσημ. 20(β )] της ίδιας χρονικής περιόδου, περιγράφει … τη συμπεριφορά τριών ανταρτών του Σώματός του, οι οποίοι «απέκρυψαν όπλα» που τους είχε δώσει… Αναφέρει επίσης ότι πρόσφατα, στο Σώμα του, «αποτελούμενο από έντεκα άντρες», προσέθεσε «άλλους δύο..», και ότι έχει σκοπό «να τους αυξήσει στους είκοσι». Επίσης … παρακαλεί τον Πρόεδρο να του στείλει «αρκετάς βόμβας, δύο κάσαις φυσίγγια του Γκρα…, φυσίγγια του περιστρόφου» κλπ. Από την επιστολή αυτή επιβεβαιώνεται αρκούντως και μια ιστορική αναφορά, σύμφωνα με την οποία ο Καπετάνιος βρέθηκε στη Χαλκιδική επικεφαλής σώματος 22 ανδρών 24 .
Σύμφωνα με μεταγενέστερη, από 3.11.1906, επιστολή του 25 , ενόσω βρισκόταν στα ως άνω «χωρία της Χαλκιδικής», ειδοποίησε το Προξενείο Σερρών «περί της αφίξεώς» του. Επίσης, επεδίωξε να συναντηθεί με τον καπετάν Κουρμπέση (ανθ/γός Δημήτριος Κοσμόπουλος) στο Σώμα του οποίου ανατέθηκε 26 από τον Φεβρουάριο του 1906 η περιοχή Λαγκαδά-Χαλκιδικής. Επειδή όμως πληροφορήθηκε ότι ο Κουρμπέσης ήταν αρκετά μακριά και εκτιμούσε ότι θα χανόταν πολύτιμος «χρόνος 15 ημερών» για να επιτευχθεί τέτοια συνάντηση, μετέβη στο «διαμέρισμα Σερρών», όπου συναντήθηκε «μετά του Προξένου και μετά του εκεί σώματος».
Και βεβαίως, το ως ανωτέρω «εκεί σώμα», σε συνδυασμό με τα προαναφερθέντα «αποσπάσματα έκθεσης Γερογιάννη» [ ίδε υποσημ.19(α) ] είναι «ο Πρόεδρος του εν Σέρραις τμήματος του Κεντρικού Μακεδονικού Συλλόγου», τον οποίο ο Γιαγκλής συναντά, όπως ρητώς δεσμεύτηκε με την από 30.8.1906 επιστολή-δήλωσή του.
Πρόκειται για τον δικηγόρο Νικόλαο Γουσιάδη ο οποίος, έλκων την καταγωγή του από την «Υπάτη Φθιώτιδος», έχει εγκατασταθεί στις Σέρρες «από εικοσαετίας» και είναι ενεργό μέλος της τοπικής κοινωνίας. Από το 1904 συντάσσει και υποβάλλει αναφορές πολιτών προς τη Γαλλική μεταρρυθμιστική αποστολή. Είναι μέλος του ιδρυθέντος προ έτους (Αύγουστος του 1905) πατριωτικού σωματείου υπό τον τίτλον «Όμιλος Ορφεύς», του οποίου αργότερα (το 1910) θα διατελέσει και Πρόεδρος. Και φυσικά έχει επαφές με τον τότε Πρόεδρο του Ορφέα (1906-1907) Κωνσταντίνο Τενεκετζή 27 . «Υπό τας οδηγίας» του, ο Γιαγκλής θα «ενεργήσει την συγκρότησιν του κυρίου σώματος». Και αυτή η φράση δεν μπορεί να έχει άλλη έννοια παρά ότι οι Γουσιάδης-Γιαγκλής επιλέγουν από κοινού τον κύριο στόχο δράσης (για τον οποίο θα γίνει λόγος στη συνέχεια).
και πολλά άλλα !!!
psterpnis.blogspot.com
Μαρτυρείται παρουσία του Σώματος Γιαγκλή «στη θέση Αρκούδα … Γοματίου με αρκετά παλληκάρια και πολύ πολεμικό υλικό». Πάντως, στις αρχές Οκτωβρίου 1906, το Σώμα συγκεντρώνεται στην Αρναία, στο αρχοντικό των αδερφών Γερογιάννη που το κρατά η αδελφονύφη τους (χήρα του αδερφού τους) 28 . Παρόντα είναι παλικάρια από τη Χαλκιδική και άλλα μέρη, όπως ο Νικόλαος Σέρπης (από Μεγάλη Παναγιά), Γεώργιος Αλεξόπουλος (Ιερισσός), Δημήτριος Δέλιος (Πολύγυρος), Ζαρκάδας (Βόλος), Γερο-Λεμπενιώτης (Μάνη), Ζαχαριάδης κ.ά. Παρών και ο Καπετάν Μητρούσης Γκογκολάκης με τους Γιάννη Ούρδα και Μιχάλη Ουζούνη (από το Χομόντος Σερρών), οι Γιώργος Γκούρμης και Κώστας Κοτσιάνπαπας (από το Δημητρίτσι) και ο Γιώργος Τασκούδης (από τη Νικόκλεια) Νιγρίτας.
Οι άνδρες θα μείνουν για δυο μέρες στο αρχοντικό της Αρναίας, στο οποίο θα επανέλθουν «ύστερα από 15 μέρες», αφού εκπληρώσουν «το σκοπό τους», οπότε θα παραμείνουν για ακόμα «μια εβδομάδα».
Γιαγκλής ο Μακεδονομάχος του κ. Μπαρτζούδη, Πρώτο (1ο) μέρος.
Παραπομπές για το δεύτερο μέρος του άρθρου “Γιαγκλής ο Μακεδονομάχος του κ. Μπαρτζούδη”:
22 Πάππας-Καπετάν Γιαγλής, ό.π, σ.292.
23 Πάππας-Ιστορικά και πολιτιστικά, ό.π, σ.520-522.
24 Παπαθανασίου, ό.π.
25 Πάππας-Καπετάν Γιαγλής, ό.π, σ.187 [Ο συγγραφέας αναφέρει ότι η επιστολή απευθύνεται στην «Προξενική Αρχή Θεσσαλονίκης». Όπως όμως προκύπτει από απαντητική επιστολή του Γερογιάννη προς τον Γιαγκλή (που παραθέτει στη σ.345) η υπόψη επιστολή απευθύνεται στο Προξενείο Σερρών].
26 Τσάμης, ό.π, σ.358.
27 (α) Βασίλειος Λαούρδας, Ο Μακεδονικός Αγών εις την περιοχήν Σερρών κατά το 1907 (Εκθέσεις Σαχτούρη), Σερραϊκά Χρονικά, τόμος 3 ος , Αθήναι 1957, σ.40 (έκθεση 12), (β) Νικ. Χ. Χρηστίδης, Όμιλος Ορφέας Σερρών 1905-2005, συλλογ. έκδ.ΔΕΠΚΑ Σερρών, σ.19.
28 (α) Αποστολίδης, ό.π, σ.421, (β) Πάππας-Καπετάν Γιαγλής, ό.π, σ.306-309.