Ενδοσυμμαχικές προστριβές ενόψει (Έλληνες & Βούλγαροι)

Στην ενότητα αυτή, από το βιβλίο του κ. Γεώργιου Μπαρτζούδη “Γιαγκλής ο Αετός της Μακεδονίας” ο συγγραφέας μας μεταφέρει το κλίμα της εποχής ανάμεσα στους “συμμάχους”.

Οι ρίζες αυτών των προστριβών εκφύονται ήδη την 26 η Οκτωβρίου 1912, με την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τον ελληνικό στρατό και την επιδίωξη των Βουλγάρων για συγκατοχή (τουλάχιστον) της πόλης.

Το «κράτος του Γιαγκλή» περιλαμβάνονταν στον ζωτικό χώρο της πρωτεύουσας της Μακεδονίας. Για τον λόγο αυτόν τα Επιτελεία των δύο «συμμάχων» φροντίζουν να στείλουν, μικρές κατ’ αρχάς, στρατιωτικές δυνάμεις στην περιοχή Νιγρίτας.
Στην πράξη, επί αρκετόν καιρό ο Γιαγκλής θα περιφρουρεί το «κράτος του» μόνος, με τους Προσκόπους του και με την κινητοποίηση των πολιτών.
Την 1 η Νοεμβρίου θα έχει κάποια επικουρία: Καταφθάνει μια ενωμοτία (ομάδα 10-12 οπλιτών), υπό τον λοχία Παπαϊωάννου. Ανήκει σε Λόχο του τάγματος Λιγκοβάνης (Ξυλούπολης) που την ίδια μέρα έχει εγκατασταθεί στη γέφυρα Στρυμονικού.

Δεν θ’ αργήσει να εμφανιστεί και «συμμαχικός» στρατός, «απ’ τις 12 Νοεμβρίου του 1912».

Οι Βούλγαροι «διαπληκτίζονται συνεχώς με τους άνδρες του Γιαγκλή και την μόνην ενωμοτίαν που ευρίσκετο εις την πόλιν, υπό τον Λοχίαν Παπαϊωάννου», οπότε επαπειλείται σύγκρουση ⁸⁵ . Προφανώς σε αυτόν τον «διαπληκτισμό» αναφέρεται περαιτέρω και η αφήγηση «του Αργυρίου Χρ. Οικονόμου» [ ίδε υποσημ.76 ]:

«Ο ελληνικός στρατός [οι Πρόσκοποι του Γιαγκλή] άρχισε να παίρνει τα μέτρα του. Σύμφωνα με διαταγή του αρχηγού Γιαγλή οπλοφορούσαμε, πηγαίναμε συγκεντρωμένοι και σε περίπτωσι συναγερμού θα χτυπούσαμε αμέσως τους Βουλγάρους βοηθούμενοι και από τους ωπλισμένους κατοίκους που όπως αναφέραμε είχαν όπλα στα σπίτια τους.

»Μια μέρα οι Βούλγαροι θέλησαν διά της βίας να καταλάβουν την αρχή. Δόθηκε το σύνθημα να τρέξουν οι δικοί μας σ’ ένα κτίριο που λεγόταν «Μπεζιστένι» και που είχε διάφορες αποθήκες και ένα μεγάλο αυλόγυρο με πλινθοδομή. Στην κάτω πύλη είχε τοποθετήσει σκοπό ο Γιαγλής τον Αργ. Οικονόμου [τον αφηγητή] και την άλλη πύλη την φύλαγε ο λοχίας με τους 10 άνδρες.

Συνέχεια στις ενδοσυμμαχικές προστριβές με τη διαταγή του Γιαγλή που ήταν:

»μόλις θα έβλεπαν οι δικοί μας τους Βουλγάρους να έρχωνται, να τους φωνάξουν αλτ για να δουν τις διαθέσεις τους και το πυρ θα το διέταζε ο αρχηγός. Εκεί που φύλαγα σκοπός, βλέπω κάποτε από το απέναντι μέρος να βαδίζουν Βούλγαροι κατά τετράδες προς την απάνω πύλη. Ακούγω ένα αλτ, αλλ ‘ οι Βούλγαροι προχωρούv. Βλέπω τον λοχία να τρέχει μπροστά τους και να τους λέγει που πάτε ρε; δεν ακούτε αλτ; ξεστομίζοντας συγχρόνως και μια άσχημη βρισιά.

Αυτοί αμέσως σταμάτησαν και έβαλαν εφ’ όπλου λόγχη. Κάποτε μπουκάρησαν και μπροστά σε μένα, και με το πρώτο αλτ στάθηκαν, αλλά ο καπετάν Γιαγλής στεκόταν στη μέση της πύλης με το όπλο στο χέρι. Τότε τους λέγει τι θέλουν και αυτοί απάντησαν ότι έχουν διαταγή από τους ανωτέρους να πάρουν τις αρχές έστω και με τη βία. Κι’ εγώ λέγει ο Γιαγλής έχω διαταγή να μην τα παραδώσω σε κανένα, αλλά να τα κρατήσω όπως τα παράλαβα διότι κι’ εμείς είμαστε ελληνικός στρατός κι’ ανήκουμε σε κάποια Αρχή.

Και η συζήτησις πήρε έκτασι. Τότε βλέπω τον καπετάν Γιαγλή μ’ ένα σάλτο ν’ άρχεται σε μένα και μου λέγει: «Έλα κι’ εσύ μέσα». Πηγαίνω κι’ εγώ μέσ’ στο προαύλιο και βλέπω τους άνδρες να τρυπούν τον μανδρότοιχο και να κάνουν πολεμίστρες. Βλέπω ακόμη και τον καπετάν Μακρή να στέκεται με τις χειροβομβίδες στο χέρι και να λέγει: Αρχηγέ δεν βαστώ! Θα αμολήσω την χειροβομβίδα. Ο Γιαγλής την στιγμή εκείνη συνομιλεί με τον επικεφαλής των Βουλγάρων αξιωματικό … θέλει όμως να ησυχάση και τον Μακρή λέγοντάς τον: Στάσου, ορέ Μακρή, ακόμα δεν είναι η ώρα. Κατά την διάρκεια της συνoμιλίας νευριάστηκε ο Γιαγλής και λέγει στους Βοuλγάρουc: «τα παζάρια τέλειωσαν, φεύγητι ή δεν φεύγητι, του δάχτυλου είναι στη σκανδάλη».

»Aμέσως ακούμε μια διαταγή Βουλγαρική: ‘μεταβολη και πίσω’. Έτσι μας άδειασαν την γωνιά οι Βούλγαροι και γύρισαν στα καταλύματά τους. »Οι δικοί μας το κόλπο αυτό δεν μπόρεσαν να το καταλάβουν και το πέρασαν για ‘μπαμπεσιά’. Ο στρατός πήρε όλα τα μέτρα του και τη νύχτα άκουγε φασαρίες και κακό στα καταλύματα των Βουλγάρων. Τι συνέβαινε; Απλούστατα οι Βούλγαροι έμασαν τα μπαγάζια τους και ξεκίνησαν για τας Σέρρας. Οι δικοί μας ανάπνευσαν ελεύθερα που απαλλάχθηκαν από το βάσανο αυτό».

Τα χειρότερα όμως δεν είχαν έρθει ακόμα στις ενδοσυμμαχικές προστριβές.

Τερπνή, πολιτισμός, αρχαία, εργασία 
και πολλά άλλα !!!
psterpnis.blogspot.com

Στις 25 Νοεμβρίου, μια φάλαγγα 1.200 Βουλγάρων στρατιωτών και ενόπλων χωρικών περνά τη γέφυρα Στρυμονικού, κατευθυνόμενη προς Νιγρίτα.
Αμέσως, ο ελληνικός λόχος Στρυμονικού δίνει «φύλλο πορείας» στον Έφεδρο Ανθ/γό Φάλαγγα για να αναλάβει την διοίκηση της ενωμοτίας στη Νιγρίτα.
Η παραπάνω βουλγαρική δύναμη, θα διέλθει από τη Νιγρίτα την 26.11.1912, όπου θα παραμείνει το ένα τέταρτο περίπου των οπλιτών. Οι υπόλοιποι διασπείρονται από το Τσάγεζι μέχρι τον Λαγκαδά, ενώ πενήντα από αυτούς θα καταφέρουν να διεισδύσουν στο Άγιο όρος ως «προσκυνητές» ⁸⁶ .

Παραπομπές ενότητας ” Ενδοσυμμαχικές προστριβές ενόψει”
85. (α) Παπαθανασίου, ό.π, Πέτρος Θ. Πέννας, (επετειακή ομιλία) Ιστορική Παρουσία Βισαλτίας και Νιγρίτας και Προσφορά στους Εθνικούς Αγώνες, Σερραϊκά Χρονικά, Τόμος 7 ος , Αθήναι 1976, σ.215
86. Πάππας-Ιστορικά και πολιτιστικά, ό.π, σ.598
Στο άρθρο “Γιαγκλής ο Αετός της Μακεδονίας του κ. Μπαρτζούδη” θα βρείτε όλες τις δημοσιευμένες ενότητες από το παραπάνω βιβλίο.